میوه گیاهى است به قدر هندوانه ای بسیار کوچک و در نهایت تلخى، بوته اش شبیه به بوته هنداونه و برگش از آن کوچک تر و سبز است. قسمت داخلی زرد آن بد و آنچه در بوته، منحصر به یکى باشد، از جمله سموم است. شحم آن مادامى که در پوست باشد، قوتش تا چهار سال باقى است و آنچه بیرون آورده باشند تا دو سال و بهترین آن سفیدى است که از بوته پرمیوه گرفته باشند و مستعمل، شحم آن است.

در اولِ چهارم، گرم و در آخرِ دوّم، خشک، مسهل سودا و بلغم غلیظ، بازکننده انسداد عروق، سقط کننده جنین و قاتل آن و جاذب اخلاط از عمق بدن است. جهت فلج و امراض سرد دماغى و اعضاى عصبانى، عرق النسا و درد مفاصل، نزلات مزمنه غلیظه چشم و سینه، تنگی نفس انتصابى و ربو و سرفه مزمن و امراض سرد کلیه و مثانه، نافع است.

مضر دماغ گرم و معده، سردردآور، در هواى بسیار سرد باعث بروز دل پیچه و بی قراری، در هواى بسیار گرم باعث اسهال دموى و التهاب است و مصلحش کتیرا و مقل و نشاسته می باشد.

مضرّ بدنهای نحیف و مصلحش آب فواکه و قدر شربتش از یک دانگ تا نیم درهم است. بهترین اصلاح آن است که سائیده، به ماء العسل سرشته، خشک نموده سپس با کتیرا و غیره بسایند. بدلش به وزن آن بیدانجیر و ثلث آن حرمل است.

حقنه جوشانده آن که درست آن را جوشانیده باشند جهت قولنج بلغمى و ریحى، عرق النسا، فلج و امثال آن نافع است. شیاف مقعدی آن مسهل قوى، شیاف واژینال آن قاتل جنین و دود سوزانده آن مدرّ حیض است.

استفاده موضعی سبز آن جهت عرق النسا و دردهاى سرد، ضماد آن چند مرتبه بر کف پا جهت جذام، سعوط آب آن جهت زردى چشم و پاشیدن آب طبیخ آن در خانه ها جهت کشتن کک و منع تولد آن مؤثر است.

اگر هندوانه ابوجهل را سوراخ کرده، دانه هایش را بیرون آورند و با روغن زنبق، داخلش را پر کرده، منافذش را مسدود ساخته و به خمیر بگیرند و روى آتش گزارند تا چند جوش کند، خضاب آن و آشامیدن آن در حمام جهت سیاه کردن موى و منع سرعت سفیدى آن، مجرب دانسته اند.

قطور روغن زیتون که حنظل در آن جوشیده باشد جهت درد گوش، مالیدن آن بر دندان جهت آسانى کندن دندان، مؤثر است. سعوط این روغن مفتّح انسدادهای مغزی و سینوسها، استفاده موضعی آن رافع آثار و یرقان و نیکو کردن رخسار و رافع درد مقعد، اکتحال رماد آن به غایت جهت سیاه کردن چشم ازرق مفید است.

تخم آن مسهل، قی آور، باعث ایجاد سرگیجه است. ولی اگر چندین نوبت بشویند و در آب نمک بخیسانند تا تلخى آن زایل شود سپس کوبیده و با شیر و خرما بجوشانند، خوردن آن، باعث صحت بدن است.

برگ خشک حنظل به قدر دو درهم با نشاسته و صمغ، مسهل سودا و با انیسون و افتیمون و ایاره فیقرا جهت مالیخولیا و صرع و داءالحیه و جذام و امراض سوداوى نافع است. طبیخ ریشه حنظل جهت استسقاء و گزیدن عقرب و افعى و خون منجمد و داء الفیل مفید است. ضماد برگ آن با آب و نشاسته جهت تحلیل اورام و قطع سیلان خون منفجر، مفید است.

چون داخل حنظل را خالى کرده، سرکه در آن ریخته، بجوشانند جهت درد دندان و تقویت لثه، به غایت نافع است.

برای تهیه روغن حنظل باید دو جزء آب تازه آن را با یک جزء روغن کنجد و زیتون ترتیب داده بجوشانند تا روغن بماند، و اگر تازه آن نباشد، ربع رطل از شحم آن را باید جوشانید و با یک رطل روغن، طبخ نمود. این روغن جهت امراض سرد و دردهاى آن، منع ریختن موى، رفع صداهای اضافی و وزوز گوش و کرم آن، درد دندان و جوشش سر مفید است. آشامیدن یک درهم روغن حنظل مسهل بلغم و اقسام کرم و ماساژ دادن آن با زهره گاو بر ناف جهت اخراج اقسام کرم، و حقنه آن جهت قولنج، نافع است.

روغن شتر مرغ یکی از بهترین محصولات شتر مرغ است و مطالعات و تحقیقات بر روی روغن آن اثبات کرده است که این روغن ضد چین و چروک بوده و جهت کاهش التهاب ، درد ، التیام و بازسازی پوست بسیار مفید است.روغن شتر مرغ دارای اسید های چرب اکگا ۳ و ۶ و ۹ است که این اسید های ضروری مورد نیاز بدن است و بدن قادر به ساختن آنها نیست و باید روزانه از بیرون بدن تامین شود. این اسید های چرب برای تقسیم ، بهبود و رشد سلولی پوست لازم است.

موارد مصرف و خواص روغن شتر مرغ

روغن شترمرغ لایه بردار جوان کننده پوست و صاف کننده خطوط چروکیده پوست است.

اسید های چرب ضروری در آن برای رشد و بهبود سلولها مفید است.

رشد ناخن را تقویت کرده و باعث جلوگیری از خشکی و شکنندگی می شود.

خاصیت Anti inflammation  (ضد التهابی ) و  Antifungal (ضد قارچی) دارد.

این روغن مناسب برای ماساژ رفع خستگی ، آرامش دهنده عضلات و افزایش دهنده جریان خون است.

جلوگیری کننده و برطرف کننده خشکی پوست می باشد.

برطرف کننده جوش های صورت و لکه های پوستی است.

ترمیم کننده سریع ترک های پاشنه ، کف پا ، زانو و آرنج است.

استفاده از روغن شترمرغ در ترمیم سوختگی ها مختلف از جمله سوختگی ناشی از تشعشعات و آفتاب سوختگی موثر است.

برای جلوگیری از اثرات زیانبار انواع محصولات آرایشی که عمدتا از مواد حساسیت زا تولید شده اند بسیار مفید می باشد.

تسکین دهنده دردهای استخوانی و مفاصل (آرتروز ، درد زانو ، رماتیسم ) درد های عضلانی ، کوفتگی و کشیدگی تاندونها و پیچ خوردگی

روغن شترمرغ از قرن ها پیش جهت زیبایی و حفظ طراوت پوست مورد استفاده قرار گرفته است ، همچنین در کتب سنتی ایران مدارکی بر مفید بودن آن بخصوص برای تسکین درد وجود دارد.

عوارض روغن شتر مرغ

روغن شترمرغ یک محصول طبیعی است و عوارض جانبی مختصری برای آن ذکر شده است. ممکن است برخی افراد با مصرف مستقیم روغن به صورت پماد موضعی دچار سوزش پوست شوند. بنابراین قبل از مصرف مقدار کمی از آن را بر پوست پشت دست قرار دهید و در صورت بروز واکنش آلرژیک از مصرف آن خودداری کنید. زنان باردار و شیرده پیش از دریافت خوراکی روغن شترمرغ باید با پزشک خود مشورت کنند.

همچنین وجود روغن های تقلبی در بازار میتواند یکی از مشکلات مهم استفاده از روغن شتر مرغ باشد که این روغن های تقلبی میتوانند عوارض و مضررات زیادی دارا باشند.

طریقه استفاده از روغن شترمرغ

می دانید که به طور معمول هیچ درمانی برای بیماریهای پوستی شناخته شده وجود ندارد اما این بیماریها می توانند با مصرف روغن بهتر مدیریت شوند و با توجه به سه عامل سن، وزن و نیاز بیمار اثر بخشی روغن جهت بازسازی پوست و نفوذ عمقی در بین لایه های پوست که هر کدام وظیفه ای خاص به شرح زیر به عهده دارند حدود ۷۵ روز زمان لازم است و باید با در نظر گرفتن ۳ عامل کلیدی فوق هر کسی دوز مصرف خود را مشخص کند.

 به افرادی که از خشکی بیش از حد پوست رنج می برند و پس از استحمام دچار خارش پوست می شوند توصیه می گردد پس از هر بار استحمام صورت و دست های خود را با روغن شترمرغ به خوبی چرب کنند.

 برای از بین بردن جوش های صورت به مدت ۳-۲ هفته روزی یک مرتبه پس از شست و شو با صابون های غیر محرک، روغن شترمرغ به خوبی در حدود یک دقیقه روی پوست مالیده شود. لکه های پوستی زمان بیشتری برای بهبود نیاز دارند.

 برای ترک های پاشنه و کف پا روزی دو بار (به خصوص یک مرتبه قبل از خواب ) روغن شترمرغ به خوبی مالش داده شود. حد اکثر در طی سه روز اثرات آن مشهود خواهد بود.

 استفاده از روغن شترمرغ بر روی خراشیدگی ها و زخم های پوستی و سوختگی ها روزی سه مرتبه در طی یک هفته تاثیر بسیار مطلوبی در التیام داشته و اثر زخم بسیار کمتری به جا می ماند.

روغن شترمرغ برای مو

یکی از مهمترین خواص روغن شترمرغ خصوصیت مهار فاکتور نکروز تومور آلفا Tumor necrosis factor alpha (tnf-a) – یک سایتوکین التهابی مؤثر در طاسی وابسته به جنس مردان (MPB) – می باشد.

نشان داده شده که روغن شترمرغ (به صورت موضعی ) به عنوان یک مهارگر آنزیم ۵ آلفا ردوکتاز ( ۵ alpha reductase ) در سلول های هدف عمل می کند . گفته می شود که تأثیر روغن شترمرغ بر رویش مجدد مو به همین مسأله مربوط است.

روغن شترمرغ یک امولسیفایر خوب است و اختلاط پذیری بالایی دارد. به این معنی که در صورت اختلاط با آب به صورت کرم در می آید که پوست را خیلی چرب نمی کند. اشکال بیشتر داروهای موضعی ریزش مو این است که به خوبی به لایه های زیرین پوست نفوذ نمی کنند . همین خاصیت اختلاط پذیری و در کنار آن قدرت نفوذ بسیار بالای روغن شترمرغ به لایه های عمقی پوست می تواند استفاده از آن را در محصولات آرایشی- بهداشتی افزایش دهد.

سومین خواص روغن شترمرغ اثر ممانعت از رشد باکتری ها است . آزمایشات نشان داده است که در روغن خام شترمرغ باکتری ها رشد نمی کنند. همچنین مقادیر اسید های چرب غیر اشباع زنجیره ای که حساسیت زیادی به اکسید شدن دارند در روغن شترمرغ بسیار کم است. این دو خاصیت مهم در کنار هم موجب شده است که ماندگاری روغن شترمرغ خالص بالا باشد . خاصیت باکتریواستاتیک یا ممانعت از رشد باکتری ها در روغن شترمرغ اهمیت بسیاری در تولید محصولات آرایشی – بهداشتی و نیز دارویی دارد و برای برنامه درمانی ریزش مو بسیار مهم است زیرا یکی از علل ریزش مو در MPB  (طاسی وابسته به جنس در مردان) رشد بیش از حد باکتری ها بر روی پوست است.